Wanneer je autisme hebt, komen hier ook vaak angststoornissen bij kijken. Dit is ook zo bij kinderen. Er zijn meerdere angststoornissen die op kunnen treden, zoals de obsessief-compulsieve stoornis dat ook wel een dwangstoornis wordt genoemd, of de sociale angststoornis. Angsten kunnen grote gevolgen hebben voor iemand, zeker in dagelijkse bezigheden zoals school of werk.
Wat zijn de symptomen van verschillende angsten?
Er zijn verschillende symptomen die kenmerkend zijn voor de angsten die bij autisme horen. Ook zijn er zogeheten triggers voor een bepaalde angst bij mensen met autisme. De symptomen en de triggers zullen we hieronder benoemen:
- Schrikkerig zijn
- Hartritmestoornissen
- Kortademig zijn
- Bedroefd zijn
- Wankel en slap gevoel
- Misselijk, zweten en je ziek voelen
- Nachtmerries en slapeloosheid
Triggers voor angsten:
- Onzekerheid
- Verandering
- Overgangsperiodes
- Sociale verwachtingen
- Een bepaalde geur of geluid
- Bepaalde sociale situaties
- Verwachtingen, druk en eisen
- Een specifieke situatie zoals een grote groep mensen, honden die blaffen of het zien van een injectienaald
Wat kun je aan de angsten doen?
Allereerst is het belangrijk dat je de klachten die je hebt bespreekt met je huisarts. Je huisarts kan je namelijk doorverwijzen naar een therapeut wanneer dit nodig is. Ook kun je vaak bij je huisarts terecht voor medicatie, al kan dit ook via de therapeut. Bij een therapeut kun je vervolgens een bepaalde vorm van therapie gaan volgen, zoals bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie.
Daarnaast zijn er ook aanwijzingen dat mindfulness je kan helpen bij de verschillende angstklachten bij mensen met autisme. Dit zorgt er niet voor dat de klachten volledig verdwijnen, maar kan het wel verlichten.
Obsessief-compulsieve stoornis (dwangstoornis)
OCD is een vorm van een dwangstoornis, waarbij je te maken hebt met steeds herhalende gedachten en/of gedragingen. Deze gedachten en gedragingen brengen naast angst ook vaak stress met zich mee. Deze stoornis is dan ook erg ingrijpend en heeft een grote impact op het dagelijks leven.
Wat vooral belangrijk is om te weten, is dat de herhalende gedachten en gedragingen niet altijd wijzen op een OCD want deze horen ook bij autisme. Er zijn dan ook duidelijke verschillen te zien tussen de gedachten en gedragingen van iemand met OCD en iemand met autisme.
Als voorbeeld kun je kijken naar het aanraken van voorwerpen, of juist het ordenen hiervan. Iemand met autisme haalt hier vaak bevrediging en ontspanning uit. Hebben ze iets niet voorhanden dan kan dit leiden tot stress en angst. Bij iemand met OCD leiden juist de handelingen of gedachten hiervan tot onrust en angst.
Sociale angststoornis
Mensen die last hebben van een sociale angststoornis of fobie trekken zich vaak terug omdat zij het gevoel hebben dat anderen hen niet aardig vinden. Ook kan het zijn dat ze ervan overtuigd zijn dat andere voornamelijk kritiek op hen hebben. Dit zijn voornamelijk irrationele angsten.
Iemand met autisme heeft vaak andere redenen om zich vooral sociaal terug te trekken. Dit kan zijn omdat zij telkens negatieve reacties krijgen op hun sociale gedrag wanneer zij in gezelschap van anderen waren. Daarnaast is het zo dat iemand met autisme vaak over een andere sociale intuïtie beschikt dan iemand zonder autisme. Hierdoor worden zij door andere ook vaak als het buitenbeentje gezien in een gezelschap. Om deze afkeurende reacties in het vervolg te voorkomen, trekken mensen zich dan ook terug.
Ook kan het zijn dat iemand met autisme zich juist terugtrekt omdat hij/zij overgevoelig is voor prikkels. Denk hierbij aan bepaalde licht of bepaalde geluiden zoals harde muziek, geschreeuw of geklap.
Lees ook: Een bipolaire stoornis, wat is dat?
